Zwalczanie stokłosy bezostnej w uprawach pszenicy ozimej i jęczmienia ozimego
2025-05-30 11:38:01
Charakterystyka stokłosy bezostnej
Stokłosa bezostna to bylina o rozbudowanym systemie korzeniowym i zdolności do odrastania z kłączy. Rozmnaża się zarówno generatywnie (nasiona), jak i wegetatywnie, co czyni ją trudną do eliminacji. W warunkach sprzyjających (gleby gliniaste, wilgotne) może dominować nad rośliną uprawną, konkurując o wodę, światło i składniki pokarmowe.
Skutki obecności stokłosy w zbożach ozimych
- Obniżenie plonów: konkurowanie o zasoby w początkowej fazie rozwoju zbóż.
- Zanieczyszczenie materiału siewnego: nasiona stokłosy są trudne do oddzielenia.
- Zwiększone ryzyko chorób i szkodników: gęsty łan chwastu sprzyja ich rozwojowi.
- Utrudniony zbiór: stokłosa dojrzewa nierównomiernie i często później niż zboża.
Strategie zwalczania stokłosy bezostnej
- Metody agrotechniczne
- Płodozmian: wprowadzenie roślin jarych (np. kukurydza, groch) pozwala na zwalczanie chwastu wiosną.
- Orka zimowa lub głęboka podorywka: mechaniczne niszczenie kłączy i siewek.
- Uprawa uproszczona: przy stosowaniu siewu bezpośredniego ważna jest precyzyjna kontrola chemiczna.
- Zwalczanie chemiczne
Stokłosa bezostna jest szczególnie trudna do zwalczenia środkami selektywnymi w zbożach. Skuteczność zależy od terminu zabiegu, fazy rozwoju chwastu i warunków atmosferycznych.
Herbicydy powschodowe:
Substancje czynne skuteczne na stokłosę: np. flufenacet, pyroksysulam, mesosulfuron, iodosulfuron.
Preparaty zalecane:
- Axial® 50 EC (pinoksaden) – skuteczny w fazie 1–3 liści chwastu.
- Atlantis® WG (mesosulfuron + iodosulfuron) – zalecany na młode rośliny.
- Cevino 500 SC – skuteczny na niektóre chwasty jednoliścienne i dwuliścienne.
Termin zabiegu: optymalny to jesień (BBCH 12–13 zbóż), kiedy stokłosa znajduje się w fazie siewki (2–3 liście).
- Metody prewencyjne
- Czysty materiał siewny: unikanie wprowadzania nasion stokłosy na pole.
- Ograniczenie nawożenia azotowego: sprzyja ograniczeniu wzrostu stokłosy.
- Regularny monitoring pól: szybka reakcja na pojawienie się pierwszych roślin.
Podsumowanie
Zwalczanie stokłosy bezostnej w pszenicy ozimej i jęczmieniu ozimym wymaga kompleksowego podejścia. Sama chemia nie wystarczy – kluczowa jest profilaktyka, płodozmian i właściwe zabiegi agrotechniczne. Wczesne wykrycie i szybka reakcja mogą znacząco ograniczyć rozprzestrzenianie się tego groźnego chwastu. Stosowanie zintegrowanej ochrony roślin (IPM) pozwala na trwałe i skuteczne ograniczenie presji stokłosy bezostnej.