NASZ WYWIAD. Najem z dojściem do własności

Na pytania Ewy Dąbek odpowiada prezes Krajowego Zasobu Nieruchomości Arkadiusz Urban

Ewa Dąbek: W jakim celu na Mazowszu powstały dwie spółki SIM i czy będą kolejne?

Arkadiusz Urban: Oczywiście w celu budowy mieszkań na wynajem o umiarkowanym czynszu z możliwością ich wykupu przez najemców. Ale aby lepiej to zrozumieć może zacznę od wyjaśnienia – czym są Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe? To spółki tworzone przez Krajowy Zasób Nieruchomości (w pewnym sensie jako emanacja strony rządowej) z gminami, czyli samorządami. Możliwość tej współpracy rządu z samorządami to wynik ustawy jaką stworzył rząd Mateusza Morawieckiego, a która idealnie wpisuje się w politykę rządu wspierania polski lokalnej, rozwoju przystępnego budownictwa, przeciwdziałania depopulacji tzw. Polski powiatowej. Dzięki temu stworzony został cieszący się dynamicznie narastającym zainteresowaniem samorządów program SIM, który adresowany jest głównie do osób, które nie mają zdolności kredytowej, ale mają zdolność czynszową.

Od rozmów KZN z poszczególnymi gminami rozpoczyna się cały proces powstawania nowych SIM w tym również tych na Mazowszu. Pierwsza to SIM Mińsk Mazowiecki – razem z gminą i miastem, a druga to właśnie SIM Północne Mazowsze – z ośmioma gminami z regionu: Baboszewem, Ciechanowem, Czernikowem, Glinojeckiem, Płońskiem, Pułtuskiem, Sierpcem i Załuskami. W pierwszym etapie SIM Mińsk Mazowiecki planuje wybudowanie blisko 600 mieszkań, a SIM Północne Mazowsze ponad 1000. Oczywiście planujemy powołanie kolejnych spółek na Mazowszu i budowę kolejnych mieszkań. Wciąż brakuje mieszkań o umiarkowanym czynszu, czyli takich, które oferujemy i narastające zainteresowanie SIM-ami obserwujemy od samego początku. Obecnie program ten działa w praktyce od 9-ciu miesięcy i w tym czasie złożyliśmy 22 spółki SIM z udziałem ponad 220 gmin z całej Polski z wolumenem 22 tys. mieszkań. Spodziewamy się, iż latem tego roku wbijemy przysłowiową „pierwszą łopatę” w pierwszych lokalizacjach. Z pewnością będzie to ważny etap i pozytywny impuls dla kolejnych naszych inwestycji, dlatego też jesteśmy tym żywotnie zainteresowani, by stało się to jak najszybciej.

E.D.: Jakie kryteria muszą spełnić samorządy, które zdecydują się na podpisanie porozumienia z Krajowym Zasobem Nieruchomości?

A.U.: Jedynym warunkiem uczestnictwa w programie jest zapotrzebowanie na mieszkania w regionie oraz grunt, na którym można je wybudować. Gmina nie musi go mieć w zasobie, może wskazać nasz – w zasobie KZN lub należący do Skarbu Państwa, a my postaramy się go pozyskać. W najbliższym czasie w planujemy powołanie trzech nowych spółek SIM. W związku jednak z bardzo dużym zainteresowaniem SIM-ami ze strony kolejnych gmin, w planie jest powołanie, co najmniej drugie tyle SIM, o ile oczywiście będzie zapewnione wsparcie ze strony Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa. Docelowo możliwe było by nawet objecie Społecznymi Inicjatywami Mieszkaniowymi nawet połowy gmin w Polsce i KZN jest gotów do podjęcia się tego zadania.

E.D.: Czy wchodząc do spółki gminy muszą się liczyć z większymi nakładami finansowymi, planować w budżetach na kolejne lata jakieś poważniejsze wydatki?

A.U.: Dzięki rozwiązaniom wprowadzonym przez rząd Zjednoczonej Prawicy, spółki SIM mają zapewniony stabilny i szeroki wachlarz instrumentów finansowych, który pozwala w tych trudnych czasach w stosunkowo bezpieczny sposób realizować inwestycje mieszkaniowe. Mamy więc na początek po 3 mln złotych dla gminy na objęcie udziałów w SIM – czyli gminy nie muszą mieć tej inwestycji zaplanowanej w budżecie. Do tego dochodzi możliwość skorzystania z 10% wartości inwestycji w postaci grantu z Funduszu Dopłat oraz 35% z Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa. Ważnym elementem montażu finansowego jest też dedykowany dla SIM, unikatowy, niskooprocentowany kredyt (trzymiesięczny WIBOR) Banku Gospodarstwa Krajowego na preferencyjnych warunkach – bez marży banku.

E.D.: Jak będą wyglądały w praktyce dalsze działania podmiotów, które przystąpiły do porozumienia z KZN i kiedy mieszkańcy mogą liczyć na powstanie nowych mieszkań pod wynajem?

A.U.: Następny etap, który realizujemy po porozumieniu – będącym swoistym listem intencyjnym – to formalne zawiązanie przez KZN i gminy, spółki prawa handlowego – Społeczną Inicjatywę Mieszkaniową (SIM). Wówczas rozpoczyna się cały proces inwestycyjny związany z wnoszeniem aportów gruntowych, przygotowania spółki od strony formalnej, przygotowania gruntów, projektów, pozwoleń na budowę, itd. Proces inwestycyjny trwa na ogół 2-4 lata. Obecnie spodziewamy się, iż latem tego roku powinniśmy wbić przysłowiową „pierwszą łopatę” w pierwszych lokalizacjach.

E.D.: Jakie będą kryteria dla najemców tych mieszkań?

A.U.: W myśl ustawy, kryteria naboru ustala gmina, na terenie której realizowana jest inwestycja mieszkaniowa. Bo też i oni najlepiej potrafią rozpoznać to zapotrzebowania. Najemcy wnosząc pierwszą opłatę w wysokości około 20-30 tys. staną się tzw. partycypantami, którzy po okresie spłaty kredytu bankowego jaki zaciągnie spółka pod budowę domu (na ok. 20-30 lat) będą mogli wstać się właścicielami nieruchomości (mieszkań). W praktyce oznaczać to powinno dla partycypantów czynsz na poziomie niższym od rynkowego.

E.D.: Czy gminy wchodzące w skład dwóch spółek SIM na Mazowszu przedstawiły już swoje propozycje dotyczące terenów, na których będą powstawać budynki wielorodzinne? Jeśli tak, jakie to działki i gdzie usytuowane? Proszę podać kilka przykładów.

A.U.: Jeśli mówimy o Mazowszu, to SIM Mińsk Mazowiecki jest zdecydowanym liderem – ma już opracowaną koncepcję osiedla, które będzie się nazywało Poligon. Wytyczne projektowe zostały opracowane dla terenu o pow. ponad 18 ha, na którym wybudowane zostaną budynki wielorodzinne wyposażone w odnawialne źródła energii. Projektanci dużą wagę przyłożyli też do terenów zielonych. Koncepcja architektoniczna zakłada stworzenie przyjaznych i bezpiecznych przestrzeni wspólnych, m.in. mieszkańcom zostaną przekazane części terenu do samodzielnego zagospodarowania zielenią w formie ogródków warzywnych. Zadbano również o najmłodszych – zarezerwowane zostały działki na przedszkole i żłobek. Koncepcja przewiduje dostępność ważnych usług na terenie osiedla: lokalne sklepy spożywcze, szkoła, przedszkole, żłobek, punkt pocztowy, przychodnia zdrowia, punkty gastronomiczne, wypożyczalnia rowerów miejskich, oddział Biblioteki Miejskiej z czytelnią, itp.

E.D.: Jakby Pan chciał zachęcić kolejne samorządy, by przystępowały do porozumienia z Krajowym Zasobem Nieruchomości? Proszę wskazać najważniejsze korzyści dla gmin i najemców mieszkań, które zostaną wybudowane w ramach programu.

A.U.: Na szczęście zainteresowanie ze strony samorządów jest tak duże, że nie mamy problemu z pozyskiwaniem chętnych. Dużo ważniejsze jest posiadanie odpowiedniego terenu będącego własnością gminy lub KZN. Z tego punktu widzenia patrząc można uznać ten rządowy program tworzenia z samorządami SIM za niezwykle udany i obiecujący. A przy tym projekt SIM to przede wszystkim korzyść dla mieszkańców poszczególnych gmin. Warto tu dodać, iż realizując inwestycje mieszkaniowe, SIM buduje nie dla zysku ale dla mieszkańców. Przyjazne „zielone” osiedla z odpowiednią infrastrukturą, z terenami zielonymi i rekreacyjnymi. To zupełnie inne podejście niż w budownictwie komercyjnym.

red.

Komentarze