Będziemy pisać do skutku!

Pod koniec sierpnia ubiegłego roku, na łamach Tygodnika Pułtuskiego opublikowaliśmy artykuł obrazujący dramatyczny stan opieki psychiatrycznej w naszym mieście i całym pułtuskim powiecie. Ustaliliśmy, że Szpital Powiatowy wygrał konkurs rozpisany przez NFZ na świadczenie opieki psychiatrycznej – skierowanej zwłaszcza do dzieci i młodzieży. Szpital konkurs wygrał (eliminując tym samym innych oferentów), jednak umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia nie podpisał. Po naszej publikacji Rada Powiatu milczała, pomimo że jest odpowiedzialna za obecny stan rzeczy oraz była zobowiązana ustawowo do odniesienia się do przedstawionej sytuacji. Musieliśmy zatem “wymusić” odpowiedź, kierując na ręce przewodniczącego Rady specjalne pismo od redakcji. Przedstawiamy uzyskaną odpowiedź, w oryginalnym brzmieniu. Na zakończenie tego tekstu podamy nasze refleksje i kolejne pytania.

Szanowna Pani Redaktor,

odnosząc się do Pani pisma z dnia 16 listopada 2022r. na wstępie chciałbym poinformować, że Tygodnik Pułtuski jest w Starostwie Powiatowym prenumerowany, stąd znana mi była treść przesłanego przez Panią artykułu. Artykuł poruszał niezwykle istotny problem zapewnienia psychologicznej i psychiatrycznej opieki dzieciom i młodzieży w naszym powiecie. Zapewniam, że problem ten nie jest ignorowany zarówno przez Radę, jak i Zarząd Powiatu. Wyrazem tego jest chociażby podjęta przez radnych Uchwała Nr XXVI/172/2021 z dnia 31 marca 2021r., na mocy której Rada Powiatu W Pułtusku uchwaliła Powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego w Powiecie Pułtuskim na lata 2021-2022. Niniejszy Program został opracowany w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2017r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2017-2022, z uwzględnieniem potrzeb środowiska lokalnego.

Główne cele Programu to:

1) zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej opieki adekwatnej do ich potrzeb,

2) prowadzenie działań na rzecz zapobiegania stygmatyzacji i dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi,

3) monitorowanie i ocena skuteczności działań realizowanych w ramach Programu.

Powiatowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego w Powiecie Pułtuskim ściśle koreluje z innymi dokumentami, uchwalonymi przez Radę Powiatu w Pułtusku, koncentrującymi się na problemach społecznych mieszkańców powiatu i jest zintegrowany m.in. ze: Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Pułtuskim na lata 2015-2022r., Powiatowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Pułtuskim na lata 2021-2025, czy też Powiatowym Programem Działań w Powiecie Pułtuskim na lata 2015-2022. na Rzecz Osób Niepełnosprawnych. Niestety faktem jest, że na terenie Powiatu Pułtuskiego nie działa żaden szpital psychiatryczny, a w Szpitalu Powiatowym Gajda Med sp. z o.o. nie ma oddziału psychiatrycznego. Mimo to na zlecenie oddziałów szpitalnych zapewniane są konsultacje psychiatryczne. Z informacji pozyskanych ze Szpitala Powiatowego Gajda-Med sp. z o.o. wiem, że szpital podjął działania w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ w zakresie OŚRODEK ŚRODOWISKOWEJ OPIEKI PSYCHOLOGICZNEJ I PSYCHOTERAPEUTYCZNEJ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY- I POZIOM REFERENCYJNY, jednak personel,

który został zgłoszony w ofercie i deklarował podjęcie współpracy ze szpitalem, po unieważnieniu pierwszego konkursu ofert w ww. zakresie świadczeń, znalazł zatrudnienie w innych placówkach nie informując o tym szpitala. Po ogłoszeniu rozstrzygnięcia konkursu podjęto działania mające na celu wykonywanie zawartej z NFZ umowy, jednakże nie udało się znaleźć personelu w osobie certyfikowanego psychoterapeuty, który byłby zainteresowany pracą w nowym ośrodku. Natomiast zgłoszony personel, który posiadał zaświadczenie Ośrodka Psychoterapii Systemowej o ukończeniu 4-letniego kursu do uzyskania certyfikatu psychoterapeuty rekomendowanego przez Polskie Towarzystwo Psychologicznie nie spełniał wymogu z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień. Zatem z powodu braku personelu, który zechciałby podjąć współpracę ze szpitalem w zakresie Ośrodka Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży I poziom referencyjny, umowa nie była realizowana od dnia jej podpisania tj. 01.04.2021r. W związku z powyższym Szpital

Powiatowy Gajda-Med. sp. z o.o. zwrócił się z prośbą o rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Należy podkreślić, iż mimo braku w Powiecie Pułtuskim Ośrodka Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Młodzieży – Psychoterapeutycznej Dla Dzieci I poziom referencyjny, mieszkańcy naszego powiatu mogą korzystać ze świadczeń i pomocy specjalistów, ośrodka funkcjonującego w Ciechanowie. Natomiast jeśli

chodzi o II poziom referencyjny opieki psychiatrycznej dla dzieci, czyli Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, niestety w Województwie Mazowieckim najbliższe Centra funkcjonują na terenie Warszawy. Podobnie jak pomoc w ramach III poziomu referencyjnego. Warto podkreślić, iż na terenie Powiatu Pułtuskiego funkcjonują jednostki, które pracują na rzecz ochrony zdrowia psychicznego.

Ważną rolę pełni Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Pułtusku, która w ubiegłym roku dokonała 639 diagnoz psychologicznych dzieci o różnorodnych potrzebach oraz ok. 400 konsultacji w tym zakresie. Obecnie w PPP zatrudnionych jest czterech psychologów udzielających bezpłatnej pomocy, ogółem daje to 80 godzin tygodniowo.

Ponadto W roku 2021 psychologowie Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Pułtusku, przy wsparciu finansowemu Zarządu Powiatu oraz współpracy ze szkołami powiatu pułtuskiego, przeprowadzili testy wśród młodzieży w wieku 13-18 lat, za pomocą Zestawu Kwestionariuszy Diagnozy Depresji u Dzieci i Młodzieży CDI -2- występowanie zaburzeń depresyjnych. Przeprowadzone badania pozwoliły na ustalenie zakresu wsparcia dla uczniów ze strony szkoły i Poradni, a zorganizowana w dniu 24 listopada 2022r. przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Pułtusku konferencja “Depresja-poznać, zrozumieć, pomagać”, stanowiła podsumowanie podjętych działań, a przede wszystkim miała na celu zwiększenie wiedzy na temat szeroko rozumianego zdrowia psychicznego.

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, jako wiodący ośrodek koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczy, realizuje program kompleksowego wspierania rodzin “Za życiem”, w ramach którego organizuje bezpłatne konsultacje dla dzieci w wieku od 0 do 6 roku życia, w formie konsultacji lekarza psychiatry dziecięcego oraz udziela rodzicom bezpośredniej specjalistycznej informacji dotyczącej rozwoju dziecka, jego ewentualnych zaburzeń rozwojowych i możliwych form pomocy interdyscyplinarnej. W roku szkolnym 2021/2022 wielospecjalistycznym wsparciem terapeutycznym objęto 29 dzieci i ich rodziców. W latach 2017-2021 zostały pozyskane środki na realizację zadań wiodącego ośrodka koordynacyjno-rehabilitacyjno- opiekuńczego w łącznej wysokości 228.523,44 zł, 3627 godzin. Natomiast w 2022r. zostało podpisane nowe porozumienie na realizację zadań wynikających z Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin “Za życiem”. Na realizację zadania w latach 2022 2026 Powiat Pułtuski otrzymał dotację w wysokości 528.000,00 zł. Planowana liczba godzin do zrealizowania – 5000.

Nie można zapominać również o Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Pułtusku, w którym w ramach poradnictwa specjalistycznego, nieodpłatnie można skorzystać z porad i pomocy pedagogicznej i psychologicznej, skierowanej do rodzin zastępczych i ich podopiecznych. Należy podkreślić także, iż jednostki Powiatu Pułtuskiego stale podejmują

działania promujące dbanie o zdrowie psychiczne, a także pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi. Takie działania skierowane do dzieci i młodzieży podejmują szkoły dla których organem prowadzącym jest Powiat Pułtuski. Na uwagę zasługuje fakt, iż w każdej szkole zatrudniony jest psycholog, pedagog i pedagog specjalny, aby na bieżąco reagować na zaistniałe problemy. Ponadto placówki oświatowe Powiatu Pułtuskiego w ciągu roku szkolnego organizują różnego rodzaju konferencje i wykłady

dla dzieci, młodzieży i rodziców, które mają na celu edukację psychologiczną oraz pomoc w sytuacjach kryzysowych. Ponadto na terenie Powiatu Pułtuskiego funkcjonują trzy Domy Pomocy Społecznej, które świadczą całodobowo opiekę oraz zapewniają specjalistyczne leczenie i rehabilitację osobom z zaburzeniami psychicznymi, a także Środowiskowym Domu Samopomocy w Pułtusku, który jest placówką dla osób niepełnosprawnych intelektualnie i psychicznie chorych. Zadania związane z upowszechnieniem zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego dla środowiska lokalnego, w tym osób niepełnosprawnych i z zaburzeniami psychicznymi realizują również funkcjonujące na terenie powiatu pułtuskiego ośrodki pomocy społecznej.

Mając na uwadze powyższe, zapewniam Panią Redaktor, iż stan zdrowia psychicznego mieszkańców Powiatu Pułtuskiego nie jest obojętny radnym Rady Powiatu w Pułtusku, a tym samym samorządowi Powiatu Pułtuskiego, który czyni starania aby zapewnić mieszkańcom powiatu niezbędną pomoc w zakresie ochrony zdrowia psychicznego.

Wyrażam nadzieję, iż zostaną zrealizowane założenia reformy wprowadzającej nowy model opieki psychologicznej i psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży, która zakłada m.in. powstanie w każdym powiecie Centrum Zdrowia Psychicznego.

Jednocześnie pragnę zauważyć, iż w przywoływanym przez Panią Redaktor artykule Tygodnika Pułtuskiego nie było zawartych konkretnych pytań kierowanych do Rady Powiatu w Pułtusku, stąd też brak wcześniejszego ustosunkowania się do opublikowanego artykułu.

Z poważaniem PRZEWODNICZĄCY mgr inż. Tadeusz Nalewajk

Do wiadomości: – Radni Rady Powiatu w Pułtusku.

Chyba nie musimy wskazywać na związek pomiędzy wejściem w kryzys zdrowia psychicznego – a podejmowaniem prób samobójczych. Według danych Komendy Głównej Policji, w grupach wiekowych poniżej 18. roku życia (7-12 oraz 13-18) w ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost podejmowanych prób samobójczych – o 80 proc., a zgonów samobójczych mieliśmy w porównaniu do ubiegłego roku więcej o ok. 20 proc. Prawie 6-krotnie zwiększyła się liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież w grupie wiekowej 13-18 lat między 2013 a 2022 r. w Polsce. W 2013 r. osoby z tej grupy wiekowej podjęły 348 prób samobójczych, podczas gdy w 2022 r. – 2008.

Liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież w grupie wiekowej 13-18 lat zwiększyła się o 42% w ciągu ostatniego roku (między 2021 a 2022) i aż o 147% od rozpoczęcia pandemii (między 2020 a 2022).

Dane opublikowane przez Komendę Główną Policji za rok 2022:

– liczba zabitych w wypadkach drogowych: 1883

– liczba osób zmarłych w wyniku samobójstwa: powyżej 5200

Czy można mieć wątpliwości co do priorytetów w podejmowaniu działań?

Nasze pytania do radnych – Rady naszego powiatu:

Jak Państwo oceniacie skuteczność i efekty uchwalonego w marcu `21 Powiatowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego?

Program realizowany w latach 2021 i 2022 zakładał:

zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej opieki adekwatnej do ich potrzeb /…/ prowadzenie działań na rzecz zapobiegania stygmatyzacji i dyskryminacji osób z zaburzeniami psychicznymi /…/ monitorowanie i ocena skuteczności działań realizowanych w ramach Programu.

Skoro skończył się rok `22 to czas na tę założoną “ocenę skuteczności”.

Czy w ocenie Rady Powiatu szanse na uzyskania wsparcia przez osoby będące w kryzysie zdrowia psychicznego w naszym powiecie w ciągu minionych dwóch lat wzrosły, czy też pozostają bez zmian lub uległy pogorszeniu?

Prosimy o wskazanie konkretnych informacji, wspartych na statystykach.

Czy Rada Powiatu dysponuje danymi i statystykami informującymi o liczbie podejmowanych prób samobójczych w naszym powiecie – zwłaszcza w grupie dzieci i młodzieży? Prosimy o przekazanie naszej redakcji stosownych danych.

Jakie działania Rada Powiatu podejmuje obecnie i zamierza podjąć w najbliższym czasie, aby mieszkańcy naszego powiatu, będący w kryzysie zdrowia psychicznego, mogli na terenie naszego powiatu bez przeszkód znaleźć pomoc i skuteczne wsparcie?

Na zakończenie jeszcze jedno pytanie. Szanowna Pani Radna, szanowny Panie Radny –

czy zrobiliście wszystko, co było możliwe, żeby zmienić dramatyczny obraz dostępu do opieki psychiatrycznej dla pułtuszczan? Na to pytanie niech każde z Państwa odpowie sobie we własnym sumieniu.

ZCZ

Komentarze