Prawda, jakie to oczywiste?
Jedną z ostatnich decyzji radnych Pułtuska w minionym roku było wprowadzenie zmiany godziny wykonywania hejnału z ratuszowej wieży – uchwałę przegłosowano i przyjęto 30 grudnia 2024 r. Kiedy po mieście rozeszła się wieść o tym, że teraz hejnał będzie codziennie odtwarzany o 12:57, na pułtuskich grupach mediów społecznych wysypała się cała masa komentarzy. Niestety, większość wpisów mieściła się w kategorii "szok i niedowierzanie", niektórzy internauci wprost uważali, że to jakiś żart z kategorii "prima aprilis", przebijały refleksje utrzymane w tonie: "po co to?", "a niby kto się zorientuje o co chodzi?" oraz "...a to radni nie mają ważniejszych spraw na głowie?"
Postanowiliśmy ustalić, skąd pomysł, jaka argumentacja, kto opracowywał te zmiany.
Odpowiedź przewodniczącego Rady Miejskiej Łukasza Skarżyńskiego.
Wnioskodawcą zmiany godzin odgrywania hejnału był radny Rady Miejskiej w Pułtusku Sławomir Krysiak, który w przedłożonym w dniu 7 listopada 2024 r. do Biura Rady Miejskiej w Pułtusku piśmie zwrócił się z prośbą o przeprowadzenie procedury zmiany uchwały Rady Miejskiej regulującej zasady używania hejnału uzasadniając postulowaną zmianę. Intencją Radnego było to, aby mieszkańcy Pułtuska i turyści łatwiej zapamiętali jedną z najważniejszych dat w historii naszego miasta, czyli uzyskania praw miejskich w 1257 г., wzorem innych miast np. miasta Puck. Wnioskowi został nadany dalszy tryb rozpatrzenia. Wcześniej hejnał był odgrywany około godz. 12.05, by nie nakładał się z biciem dzwonów na dzwonnicy przy Bazylice kolegiackiej.
Informacja przygotowana przez właściwy wydział Urzędu Miejskiego w Pułtusku o wprowadzonej zmianie ukazała się w dniu 21 stycznia 2025r, na stronie internetowej Urzędu Miejskiego oraz na portalu społecznościowym Miasta i Gminy Pułtusk.
W tym miejscu wypada wtrącić uwagę: pytaliśmy o przekazanie mieszkańcom informacji
o przygotowywanych zmianach, a nie o powiadomienie, że decyzja zapadła... Pytaliśmy,
czy przeprowadzono konsultacje społeczne w tej sprawie, a jeśli tak, to jaką formę, zakres i zasięg miały te konsultacje.
Zmiana hejnału nie była poddana konsultacjom społecznym, gdyż nie było takiego wniosku i nie wymagają tego przepisy prawa. Konsultacje nie były prowadzone również przy wprowadzaniu hejnału w 2015 r. Ponadto chciałbym zauważyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ze stosownym wnioskiem o przeprowadzenie konsultacji społecznych mogą wystąpić również mieszkańcy. W ramach instytucji inicjatywy uchwałodawczej grupie co najmniej 300 mieszkańców Gminy Pułtusk posiadających czynne prawo wyborcze przysługuje prawo wystąpienia do organu stanowiącego z projektem uchwały, który obejmowałby wnioskowany przedmiot regulacji. Rada rozpatrzy taki wniosek zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
Z przepisów prawa nie wynika obowiązek zasięgania opinii historyków lub heraldyków zakresie dotyczącym godziny nadawania hejnału.
Przewodniczący Skarżyński przekazał nam, na prośbę redakcji, kopię właściwej uchwały nr XIV/116/2024 z 30 grudnia 2024 r. oraz imienną listę głosowania. Jak wynika z treści dokumentu, na sesji podczas tego głosowania obecnych było dwudziestu Radnych: głosów "jestem za" było 17, "jestem przeciw" 0, "wstrzymuję się" 2.
Uchwała została podjęta w trybie jawnym, zwykłą większością głosów.
Radni którzy głosowali za przyjęciem uchwały: Robert Cienkowski, Adam Ciskowski, Michał Górecki, Wojciech Gregorczyk, Michał Kisiel, Cezary Kordowski, Beata Kowalska, Sławomir Krysiak, Maciej Kudrel, Andrzej Kwiatkowski, Adam Maicki, Mariusz Osica, Franciszek Piórek, Skarżyński Łukasz, Mirosław Szmeja, Jakub Tomaszewski, Andrzej Wydra. Od głosu wstrzymali się Radni Małgorzata Dąbrowska i Mateusz Królak, a Adam Prewęcki nie wziął udziału w głosowaniu.
W uzasadnieniu podjętej uchwały czytamy, że uchwałę podjęto zgodnie z wnioskiem, w którym "...proponuje się tę zmianę dla uczczenia, wzorem innych miast, daty uzyskania przez miasto Pułtusk praw miejskich w 1257 r. /.../ To pozwoli mieszkańcom Pułtuska i turystom łatwiej zapamiętać jedną z najważniejszych dat w historii miasta".
Możemy sobie łatwo wyobrazić jak to może wyglądać: rozbrzmiewa południowy (?!) hejnał i wiele osób przebywających na rynku spogląda na swoje, zegarki / smartfony. W systemie centralnie aktualizowanego czasu wszyscy widzą 12:57 i ... co sobie myślą? No jasne – wszyscy pomyślą: "...ooo, bardzo ciekawe, 12:57, to musi oznaczać coś ważnego i symbolicznego, muszę natychmiast dowiedzieć się o co chodzi!". I zaczynają wertować historyczne zapisy o Pułtusku w internecie, sprawdzą, upewniają się i zapamiętują. Sprawdzają w internecie, bo na rynku raczej takiej informacji nie dostrzegą...
Jak wynika z wyjaśnień przewodniczącego Łukasza Skarżyńskiego, mieszkańców nie poinformowano o proponowanej zmianie przed jej podjęciem, tylko trzy tygodnie po jej podjęciu. Nie konsultowano wniosku dotyczącego hejnału z historykami czy heraldykami, specjalizującymi się w tej symbolice – bo przepisy prawa nie nakładają takiego obowiązku. I najważniejsze: zmiana wykonywania godziny grania hejnału nie była poddana konsultacjom społecznym, bo nie było takiego wniosku i nie ma takiego obowiązku prawnego.
Sprawę hejnału wykonywanego o 12:57 traktujemy w redakcji ze zrozumieniem i należną uwagą. Należy wierzyć, że z czasem ta symboliczna godzina dla każdego pułtuszczanina, a może także turysty, będzie czymś oczywistym, czytelnym i zrozumiałym. Refleksję budzi jednak sposób, w jaki tę sprawę formalnie przeprowadzono.
Szanowny panie przewodniczący: w sprawie konsultacji społecznych, czyli omówienia takiej czy innej sprawy z mieszkańcami oczywiście ma pan rację: przepisy precyzują okoliczności prawne, w których konsultacje są wymagane. Skoro jednak kluczowe kwestie, określające relacje mieszkańców z władzą samorządową, regulowane są przez prawo, pozwolę sobie przytoczyć fragment ustawy o samorządzie gminnym, zapisany w art. 23 ust. 1:
Radny utrzymuje stałą więź z mieszkańcami. To jeden z kluczowych obowiązków wynikający z wykonywania mandatu radnego. Zatem – panie przewodniczący, czy w tej sprawie ma pan niezachwianą pewność, że każdy z radnych głosujących 30 grudnia `24 w sprawie wykonywania hejnału o symbolicznej godzinie 12:57, pozostając "w stałej więzi z mieszkańcami" oddał swój głos zgodnie z tym, jaka była przeważająca wola wyborców z jego okręgu? Chętnie opublikujemy pana odpowiedź na to pytanie.
Na zakończenie trochę pofantazjujmy: jeśli ktoś kiedyś wpadłby na pomysł, na przykład taki, żeby cały Pułtusk przemalować na fioletowo i dodał do takiego wniosku jedno zdanie uzasadnienia historycznego, kulturowego czy społecznego, to co by się mogło wydarzyć? Konsultacji społecznych nie będzie się prowadzić, bo nie ma takiego obowiązku prawnego. No – może wypowiedziałby się konserwator zabytków, ale kto wie, jakie zająłby stanowisko. Nasza redakcja od kilku lat bezskutecznie czeka na opinię konserwatora w sprawie zalania asfaltem ul. Słowackiego... Prawdopodobnie nikt wcześniej nie poinformowałby mieszkańców o inicjatywie "Pułtusk na fioletowo!" I pewnego dnia obudzilibyśmy się w fioletowym Pułtusku, a wszystko byłoby zgodnie z prawem.
ZCZ
