Gorzka łza

Chcieliście dalej. Będzie dalej! Czyli jeszcze o dzieciństwie tych urodzonych w latach  50. i 60.  No, zgoda, nie wszystko z naszego dzieciństwa dało się zmieścić w jednym felietonie PUŁTUSK WIDZĘ, poprzednim.

Pomyślałam…

Zacznę od cytatu z hasłem DZIECIŃSTWO… Ale po co?  Mam tę myśl w głowie, przyszła w tej chwili. Dzieciństwo, choćby najsłodsze, to gorzka łza twojej przyszłości. Kto młody, jeszcze o tym nie wie, ale kto doświadczony wiekiem wie, że wspominanie czasów dziecięcych okraszone jest łezką w oku, o ile nie strumieniem łez, a nawet rwącym (serce) potokiem.

Dzieciństwo…

Jeśli nie łączą się z nim traumy (alkoholizm rodziców, przemoc, molestowanie seksualne, śmierć najbliższych, inne), wydaje nam się piękne. Mało, miejsca, w których wzrastaliśmy, też wspominamy jako urokliwe… Na przykład, my z Kościuszki, kanałek (i jego wody), do którego wchodziliśmy wprost z pierwszego wygonu. Brud tam był okrutny, woda śmierdząca. Po prawej stronie lały się do niej cuchnące ścieki, które tłustą plamą rozlewały się na pół kanałku. Z lewej strony woda była czyściejsza, ale na brzegu zazwyczaj leżały… krowie placki. Tamtędy nie pokonywaliśmy wody, bo była głębsza… Bywało, że forsując kanałek, trafiło się piętą na szkło, a nawet, co jeszcze gorsze, na kolczasty drut… Jeszcze dziś czuję to przebijanie skóry na stopie… Niejedno z nas zapamiętało też rozdzieranie skóry nogi czy ręki  kolczastym drutem podczas zjazdu sankami z wygonu. Niewprawieni w zjeździe, wpadaliśmy w druty, które zagradzały ziemię leżącą po lewej stronie wygonu. To był teren starszej kobiety, w chustce na głowie, którą nazywaliśmy Babą Jagą. Baba miał kozę i darła się na nas całe lato przez cały wygon, kiedy tylko zbliżaliśmy się do jej kolczastego ogrodzenia.

Czucie…

Ciekawa jestem, jak pułtuskie panny, które umawiały się w spacerniaku na randki z żołnierzami, zapamiętały nasze… bombardowanie kulami z rzepów… A bombardowaliśmy celnie – we włosy. Wysokich rzepów było w spacerniaku tyle, ile koniczyny, którą rwaliśmy dla królików. A cwani byliśmy! Zza krzaków, cichutko i bezszelestnie obserwowaliśmy tzw. pary. Przychodziło ich tam wiele, bo i żołnierzy było w Pułtusku od diaska i ciu ciut. I kiedy para już układała się na świeżej trawie, my zaczynaliśmy owo bombardowanie. Bywało, że przeganiani, podchodziliśmy do podglądania raz i drugi, aż żołnierz mówił, że da nam pieniędzy na cukierki, żebyśmy tylko sobie już poszli. Ale nasza podejrzliwość była większa niż chęć ssania cukierków. Nie dawaliśmy się podejść. I co robiła para? Przenosiła się w inne zakrzaczone miejsce, a my, syci zwycięstwa, szliśmy do swojej roboty, czyli rwania koniczyny. Ale nie zawsze i rzepowanie zaczynało się od nowa.

Rwanie…

Najczęściej rwaliśmy z pól przy szosie. Ale to już na Warszawskiej, nie na Kościuszki. Jechało się rowerem na przejażdżkę, pamiętam taką z Ulką Kazimierkowską… I kiedy dostrzegło się pole z ogórkami, a i pomidorami, to rowery szły w rowy, a my na pole…  Szuu… A pomidory, choć jeszcze z odcieniem zieleni były smakowite, pachnące, stawiające opór młodym zębom… Potem w ogórki… Pełno było na nich  chropowatości, czarnych ostrych drobin, które obcierałyśmy, ot, po prostu dłonią i zielony SMAK niosłyśmy do ust.

Którejś wyprawy zauważyła nas właścicielka pola, chyba to była przemiła pani  Dobrzyńska. Powiedziała potem naszym mamom, że nie pomyślała, że to była Urszulka i Grażynka… Nam by przecież nie żałowała… Ciekawa jestem, czy Ulcia zapamiętała tę naszą dzierżawę? Albo wyprawy do Kokoszki, gdzie mieszkał chłopak, który się nam podobał… Chyba miał motocykl…

Bułka z landrynkami…

Na Kościuszki, za domkiem państwa Wojtaszków, był sklep spożywczy. Pamiętam go jak dziś i często, w snach, robię tam drobne zakupy, wysłana przez mamusię. A że nie chodziłam, ja fruwałam, więc trzy kroki i już byłam w sklepie. Ten sklep… Pamiętam smak tamtejszych bułek, które jadłam naraz z landrynkami. Te dwie tekstury – miękka i twarda, te dwa obce dla siebie smaki bardzo mi odpowiadały, a  niejadek byłam. Raz prawie porwał mnie wiatr z podwyższenia, gdzie stał kran uliczny… Jedzenie uważałam za czynność zupełnie zbędną. Gdy, buszując z Wandzią Słowikowską po cmentarzu radzieckim poczułam głód, połykałam kilka haustów powietrza i już byłam najedzona…

Kiedyś córka powiedziała mi, że jest głodna, a byłyśmy daleko od domu, poradziłam jej: “Łyknij ze dwa łyki powietrza, zaraz ci lepiej będzie”… Spojrzała na mnie z osłupieniem.

W ubiegły czwartek, wracając z cmentarza, zatrzymałam się przy obu wygonach na Kościuszki. Zerknęłam  też na kawałek ziemi za wznoszonym olbrzymim domem przy Kościuszki 8. Nie, nie chciałam tam wejść – na podwórko i dalej…

Pomyślałam…

Jakie to było wszystko olbrzymie, te “góry” po obu stronach pierwszego wygonu, jaki ten wygon był długi, jakie te kocie łby były duże…  Ile tam było drzew, więc i cienia…

GRAża

Komentarze